Pasgeleden las ik ‘de zuilen van Hercules’van Paul Theroux, nadat ik al eerder van hem ‘de gelukkige eilanden’ met veel plezier had gelezen. Wat een fantastisch heerlijke schrijver vind ik hem. Hij reist een beetje rond, zonder vooropgezet plan, en schrijft op een zeer scherpzinnige manier over wat en wie hij zoal tegenkomt. In de ‘gelukkige eilanden’ peddelde hij rond in een kano in Micro- en Polynesie. In ‘de zuilen van Hercules’ reist hij per trein en boot van Spanje naar Marokko, maar dan langs de kust van de Middelandse zee. Als lezer leer je veel over verschillende culturen, mensen en de landen waarin ze wonen.

Tijdens zijn reis door de laars van Italie (Calabrie en Lucanie) beschrijft hij zijn bezoek aan het kleine boerendorpje Aliano. De reden voor dit bezoek is het boek ‘Christus kwam niet verder dan Eboli’ van Carlo Levi, dat hij een van de hoogtepunten in de literatuur van de 20e eeuw noemt. Hierdoor werd ik wel nieuwsgierig naar dit boek.

Toen ik het boek van Paul Theroux nog aan het lezen was, kwam ik in Haarlem toevallig in een antiquariaat. Ik wilde net vragen aan de verkoper of hij toevallig het boek van Carlo Levi had, toen ik midden tussen de honderden ongesorteerde boeken het boek zelf zag staan. Wat een toeval, maar misschien ook wel niet want het boek zal wel bestseller zijn geweest (mijn italiaanse collega kende het uiteraard).

Ik heb het boek gelezen en ben er erg van onder de indruk. Wat een ander leven, wat een andere cultuur wordt daarin beschreven. Het fascineert me gewoon…In het boek beschrijft Carlo Levi, een van de grotere kunstenaars van de 20e eeuw in Italie (aldus google), zijn verbanning naar het boerendorp Aliano in de jaren 30, vanwege zijn antifascistische ideeen. In dit dorp was de tijd stil blijven staan (dit is de betekenis van de titel van het boek: Christus, dat is de beschaving, kwam niet verder dan het naburige dorp Eboli). De boeren leefden net als honderden jaren terug in een wereld waarin werkelijkheid en magie door elkaar heen lopen. Ze werden onderdrukt door de staat en de kleinburgerij in het dorp. Carlo Levi beschrijft het leven in het dorp, de ideeen die bij de verschillende mensen leven en hoe hij als een soort wonderdokter werk en wordt geeerd. Tegelijk is het boek een pamflet tegen de politieke situatie van de jaren 30 in Italie en tekent het het grote verschil tussen het rijke noorden (de staat) en het arme zuiden.

Het leuke en leerzame aan het lezen van dit soort boeken, van Paul Theroux en Carlo Levi, en heel veel anderen, is dat ze een wereld beschrijven die ik niet ken. Het leren kennen van die andere wereld relativeert mijn eigen denk- en leefwereld. Dat bevalt me wel….