..want indien de eerste de beste een andere Jezus predikt…. (II Kor 11:4)

Wanneer hebben we het over een andere Jezus?

In de eerste eeuwen na Christus ontstond er binnen (of juist buiten) het christendom een wijdverspreide (en uiteenlopende) stroming die we gnostiek (van ‘gnosis’) noemen. Hier refereert Paulus denk ik aan in I Tim 6:20 (en hier gaat hij volgens mij ook tegenin als hij schrijft: ‘Die Zich geopenbaard heeft in het vlees’ in I Tim 3:16, maar dat terzijde). In de tijd van het vroege christendom zijn legio gnostische boeken verschenen (voor de geïnteresseerden zie  bijvoorbeeld de erg interessante Nag Hammadigeschriften). Binnen de gnostiek werd  (en wordt) onder andere geleerd dat Jezus niet echt lichamelijk op aarde is verschenen maar geestelijk, dat zijn wonderen niet letterlijk zijn gebeurd maar symbolisch, er geen opstanding is en dat Jezus ons niet verlost maar dat wij dat zelf moeten doen (door bepaalde kennis=gnosis).

Zou de Jezus uit de gnostiek dus niet heel goed de andere Jezus kunnen zijn (en misschien zelfs het andere evangelie) waar Paulus het over heeft in II Kor 11:4? Zou de gnostiek het niet kunnen zijn waar Paulus op doelt als hij schrijft dat sommigen onder de Korintiërs beweerden dat er geen opstanding is (I Kor 15:12). Ik vind dit aannemelijk als ik ook de rest van II Kor 11 lees, waar Paulus, tegen beter weten in, roemt in zijn eigen (mystieke) ervaringen (omdat die, in het bijzonder mystieke ervaringen, zo belangrijk zijn in de gnostiek). Als we de parallel dan naar de tegenwoordige tijd zouden doortrekken, dan zou een andere Jezus die van de Islam kunnen zijn, maar ook die van het hedendaags spirituele denken dat beweert dat Jezus slechts een wijs man of goddelijk leraar is, net zoals Boeddha en dergelijke.

Ik durf echter niet te beweren dat andere christenen, die de lichamelijke komst, dood en opstanding van Jezus verkondigen, een andere Jezus prediken.